Buitenland

De Mexicaanse regering wil dat er een onderzoek komt naar de dood van een man die vrijdag in de buurt van Chicago werd neergeschoten door een agent van de Amerikaanse immigratiedienst ICE. De man kwam uit Mexico. Het Amerikaanse ministerie van Binnenlandse Veiligheid stelt dat de 38-jarige Villegas tijdens een verkeerscontrole werd staande gehouden door de immigratiedienst. Hij probeerde te vluchten en zou daarbij hebben ingereden op een ICE-agent, die door het voertuig werd meegesleurd. De agent zegt uit zelfverdediging te hebben geschoten. De gouverneur van Illinois, de Democraat J.B. Pritzker, vroeg gisteren ook om een onafhankelijk onderzoek. “De inwoners van Illinois verdienen een volledig, feitelijk verslag van wat er vandaag is gebeurd om transparantie en verantwoording te garanderen”, zei hij. Kritiek De Amerikaanse president Trump kondigde begin deze week aan dat de controles op illegale migranten in Chicago zouden worden geïntensiveerd. De acties van ICE krijgen steevast kritiek van Democraten. In juli raakte een Mexicaanse migrant zwaargewond bij een inval van de immigratiedienst ICE. Hij viel van een dak. NOS op 3 maakte deze video over ICE:

Gewapende bendes hebben afgelopen donderdag een bloedbad aangericht in een vissersdorp in Haïti. Er werden minstens veertig mensen gedood. VN-chef Guterres heeft de aanval zojuist veroordeeld. Haïtiaanse media berichtten gisteren voor het eerst over het bloedbad in het dorpje Labodrie, ten noorden van de hoofdstad Port-au-Prince. Functionarissen zeggen tegen de Haitian Times dat gewapende bendes de kleine vissersgemeenschap binnentrokken. “De mannen stormden naar binnen, trapten de deuren van huizen in en openden het vuur op jonge jongens en meisjes, ouderen en zelfs baby’s”, zegt een Haïtiaanse ambtenaar. Volgens de Haïtiaanse autoriteiten kan het dodental nog verder oplopen. Er zijn nog enkele mensen vermist. Ooggetuigen noemen de moord op een bendeleider eerder deze maand als mogelijke aanleiding. Catastrofaal Haïti wordt al jaren geteisterd door hevig bendegeweld. Volgens de Verenigde Naties leidde dat in het eerste halfjaar van 2025 tot 3.141 doden. Meer dan 1,3 miljoen inwoners zijn ontheemd geraakt. In 2022 vroeg de toenmalige premier Henry de VN-Veiligheidsraad om een internationale troepenmacht te sturen. Vorig jaar arriveerde een internationale politiemacht om de orde te herstellen, maar die heeft nog weinig kunnen bereiken. De VN-organisatie voor mensenrechten noemde de situatie in Haïti afgelopen juli catastrofaal.

Venezuela beschuldigt de Verenigde Staten ervan een tonijnvissersboot te hebben geënterd in territoriale wateren van het Zuid-Amerikaanse land. De bemanning van een Amerikaanse torpedojager bezette de vissersboot acht uur lang, stelt het Venezolaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. Volgens het ministerie was de vissersboot ongevaarlijk en zaten er “negen bescheiden vissers” op. De VS heeft nog niet gereageerd op de beschuldiging. De spanningen in het Caribisch gebied lopen de laatste tijd op. Begin deze maand werden elf mensen gedood bij een Amerikaanse militaire aanval op een motorboot uit Venezuela. De boot was volgens de Amerikaanse president Trump volgeladen met drugs. Hiervoor werd geen bewijs geleverd. De aanval zou gericht zijn tegen de drugsbende Tren de Aragua, die door de VS is aangemerkt als terreurorganisatie. Trump stelde in zijn bericht dat de groep onder controle staat van president Maduro en verantwoordelijk is voor onder meer drugshandel en moordpartijen, ook in de VS. In een video van de aanval, die online werd gezet, is te zien hoe de kleine motorboot van een afstand onder vuur wordt genomen en vlam vat: Na het opblazen van de boot werd bekend dat de VS tien gevechtsvliegtuigen naar Puerto Rico stuurt in de strijd tegen drugskartels. F-35’s gaan gerichte acties uitvoeren tegen een aantal terroristische drugskartels in de zuidelijke Caraïben. De verwachting is dat de spanning daardoor nog meer oploopt.

Polen heeft vandaag weer gevechtsvliegtuigen laten opstijgen vanwege een dreigende Russische drone-aanval op Oekraïne. Inmiddels is de operatie beëindigd, meldt het Poolse leger op X. De drones kwamen volgens de Poolse premier Tusk in de buurt van de Poolse grens. Daarom gingen de Poolse en geallieerde vliegtuigen uit voorzorg de lucht in. Ook verdedigingssystemen op de grond werden geactiveerd. Inwoners van een aantal districten in Polen ontvingen berichten van de regering met de waarschuwing voor het “gevaar van een aanval vanuit de lucht”, schrijft persbureau DPA. In de plaatsen Swidnik en Chelm zouden waarschuwingssirenes hebben geklonken. Ook in Roemenië stegen twee straaljagers op omdat er een drone door het Roemeense luchtruim ging. De vliegtuigen volgden de drone volgens de autoriteiten ongeveer 20 kilometer, tot hij van de radar was verdwenen. De drone vloog niet over bewoond gebied en vormde volgens de Roemeense autoriteiten geen gevaar. Poolse luchtruim binnengedrongen In Polen gaan wel vaker gevechtsvliegtuigen preventief de lucht in als Rusland een aanval uitvoert op Oekraïne, maar vanwege de gebeurtenissen van afgelopen week trekt het nu meer aandacht. In de nacht van dinsdag op woensdag vloog een golf van Russische drones het Poolse luchtruim binnen. Poolse gevechtsvliegtuigen gingen toen de lucht in. Ook Nederlandse F-35-straaljagers kwamen in actie. Volgens premier Tusk werden zeker vier drones uit de lucht geschoten. In het dorp Wyryki in Oost-Polen raakte een huis beschadigd.

NASA vindt sterkste aanwijzingen tot nu toe voor mogelijk leven op Mars, kopte de NOS deze week. Is dan eindelijk aangetoond dat er ook buiten de aarde leven voorkomt? Nee, zegt astrobioloog Inge Loes ten Kate meteen. Nog niet. Maar hoe dichtbij zijn we dan? Marsrover Perseverance onderzocht luipaardvlekjes op een steen met de naam Cheyava Falls. Die vlekken bevatten ijzerrijke mineralen die op aarde meestal ontstaan door microben. Zeker een combinatie van die twee, meldde NASA, is een ‘potentiële vingerafdruk’ voor microscopisch leven, miljarden jaren geleden toen er nog rivieren en zeeën waren op de rode planeet. “Je kunt ernaartoe redeneren”, zegt Ten Kate. “Dat is met deze ontdekking makkelijker geworden. Maar je kunt er ook nog steeds vanaf redeneren en zolang dat zo is, hebben we geen smoking gun.” Ten Kate, hoogleraar aan de UvA en de UU, zag al vaker aanwijzingen voor leven op Mars voorbijkomen. In de VS werkte ze mee aan een instrument voor Marsrover Curiosity die bewijs vond dat in de krater Gale de omstandigheden ooit in ieder geval geschikt waren voor het ontstaan van leven. Curiosity vond ook een methaanpiek en organische moleculen. De conclusie was ook toen dat die zowel een biologische als een niet-biologische (abiotische) oorsprong kunnen hebben. Maar nu is het anders, vinden de onderzoekers die de Cheyava Falls-steen onderzochten. Ook Ten Kate denkt dat. “We kijken naar zo’n Marssteen vanaf een afstand, verzamelen gegevens en proberen die zo goed mogelijk te interpreteren. Er is altijd ook wel een abiotische uitleg mogelijk, maar deze keer is die voor het eerst echt lastig. We weten niet precies hoe dat dan zou moeten zijn gegaan.” Debacle van 1996 Bewijs voor buitenaards leven, de heilige graal, lijkt dus dichterbij te komen. Toch is voorzichtigheid geboden, weten ook de onderzoekers. Ze wachtten een jaar voordat ze het aandurfden hun bevindingen in het wetenschappelijke tijdschrift Nature te publiceren. De behoedzaamheid is begrijpelijk. Iedere planeetwetenschapper zal even slikken als ‘rock 84001’ ter sprake komt, het debacle van 1996. In een meteoriet, gevonden op de Zuidpool maar zeker afkomstig van Mars, waren door NASA-wetenschappers sporen van mogelijk leven gevonden. “De implicaties ervan zijn zo verstrekkend en ontzagwekkend als men zich maar kan voorstellen”, hield de Amerikaanse president Clinton de verzamelde pers voor, tenminste, zei hij erbij, als de ontdekking werd bevestigd. Maar dat gebeurde niet. Twijfels over de vondst stapelden zich op en in 2022 werd in een nieuwe studie vastgesteld dat de gevonden organische moleculen door chemische processen waren ontstaan, niet door iets levends. Met dat fiasco in het achterhoofd zijn de meeste wetenschappers supervoorzichtig. Geochemicus Paul Mason van de Universiteit Utrecht is eveneens terughoudend, maar denkt net als Ten Kate wel dat de ontdekking van leven op Mars door Cheyava Falls een stap dichterbij is gekomen. “Op dit moment is het niet mogelijk te zeggen of de mineralen die in deze rotsen zijn gevonden een teken van leven zijn of niet. Onderzoekers zijn echter nog niet eerder zo dichtbij gekomen als het gaat om het vinden van biosignaturen op Mars”, zegt hij. Zeker weten of er sprake is van een biologische oorsprong, kan volgens Mason niet op afstand. “Dat kan alleen in een laboratorium terug op aarde. Als we dat zouden kunnen doen, komt mogelijk een van de sterkste aanwijzingen tevoorschijn dat microben in staat waren om te groeien op het oude oppervlak van Mars.” Er moet dus Marsgruis naar de aarde. Rover Perseverance heeft al een monster van de Cheyava Falls-steen in een buisje gestopt, maar om dat hierheen te krijgen is een complexe operatie nodig met meerdere ruimtevaartuigen: de Mars Sample Return-missie. Die staat al jaren in de steigers, maar president Trump maakt er geen geheim van dat hij juist van die dure missie af wil. Ten Kate hoopt dat de terughaalmissie op een of andere manier toch doorgaat. “Omdat we dan deze specifieke monsters nog beter kunnen analyseren. Als andere partijen gaan, zoals China, gaan die weer andere dingen vinden, misschien wel spectaculairder, maar misschien ook niet. Dan blijft dit een gemiste kans.”